What is the POCSO act?
లైంగిక నేరాల నుండి పిల్లలను రక్షించే ఉద్దేశంతో భారత ప్రభుత్వం 2012లో POCSO (Protection of Children from Sexual Offences) చట్టాన్ని తీసుకువచ్చింది. ఇది పిల్లల భద్రత కోసం రూపొందించబడిన అత్యంత కఠినమైన మరియు సమగ్రమైన చట్టం.
ఈ చట్టం గురించి ముఖ్యమైన వివరాలు ఇక్కడ ఉన్నాయి:
1. చట్టం ఉద్దేశ్యం
* 18 ఏళ్ల లోపు ఉన్న బాలబాలికలపై జరిగే లైంగిక వేధింపులు, లైంగిక దాడులు మరియు చైల్డ్ పోర్నోగ్రఫీ వంటి నేరాల నుండి వారిని రక్షించడం.
* ఈ చట్టం లింగ భేదం లేకుండా (అబ్బాయిలు మరియు అమ్మాయిలు ఇద్దరికీ) వర్తిస్తుంది.
2. కీలకమైన అంశాలు
* పిల్లల నిర్వచనం: 18 ఏళ్ల లోపు వయసున్న ఎవరైనా ఈ చట్టం ప్రకారం పిల్లలుగానే పరిగణించబడతారు.
* సమ్మతి (Consent): 18 ఏళ్ల లోపు పిల్లల విషయంలో "సమ్మతి" అనే దానికి విలువ ఉండదు. అంటే పిల్లల ఇష్టంతో సంబంధం లేకుండా వారిపై జరిగే లైంగిక చర్య నేరంగానే పరిగణించబడుతుంది.
* నేరాన్ని నివేదించడం: పిల్లలపై లైంగిక వేధింపులు జరుగుతున్నాయని తెలిసినా లేదా అనుమానం ఉన్నా పోలీసులకు సమాచారం అందించడం ప్రతి పౌరుడి బాధ్యత. సమాచారం ఇవ్వకపోతే అది కూడా నేరమే అవుతుంది.
3. శిక్షలు
నేరం యొక్క తీవ్రతను బట్టి ఈ చట్టం కింద కఠిన శిక్షలు ఉంటాయి:
* కనీసం 7 ఏళ్ల నుండి జీవిత ఖైదు వరకు శిక్ష పడవచ్చు.
* దారుణమైన లైంగిక దాడుల (Aggravated Penetrative Sexual Assault) కేసుల్లో మరణశిక్ష విధించే అవకాశం కూడా ఉంది (2019 సవరణ ప్రకారం).
4. బాధితులకు రక్షణ మరియు సౌకర్యాలు
ఈ చట్టం బాధితులకు స్నేహపూర్వక వాతావరణాన్ని కల్పిస్తుంది:
* గుర్తింపు గోప్యత: బాధితురాలి పేరు, ఫోటో లేదా ఇతర వివరాలను మీడియాలో గానీ, బయట గానీ వెల్లడించడం చట్టరీత్యా నేరం.
* విచారణ విధానం: పిల్లల స్టేట్మెంట్ను వారి ఇంట్లో లేదా వారికి నచ్చిన చోట నమోదు చేయాలి. పోలీస్ యూనిఫాంలో ఉండకూడదు.
* ప్రత్యేక కోర్టులు: ఈ కేసుల విచారణ కోసం ప్రత్యేకంగా 'పోక్సో కోర్టులు' ఉంటాయి. కేసు నమోదైన ఏడాది లోపు విచారణ పూర్తి చేయాలి.
5. కేసు ఎలా నమోదు చేయాలి?
* స్థానిక పోలీస్ స్టేషన్లో ఫిర్యాదు చేయవచ్చు.
* Childline 1098: ఈ నంబర్కు ఫోన్ చేసి కూడా ఫిర్యాదు చేయవచ్చు లేదా సమాచారం అందించవచ్చు.
* నేరుగా 'చైల్డ్ వెల్ఫేర్ కమిటీ' (CWC) ని సంప్రదించవచ్చు.
> గమనిక: పిల్లల పట్ల జరిగే అన్యాయాన్ని మౌనంగా భరించడం కంటే, ఈ చట్టం ద్వారా వారికి న్యాయం చేకూర్చడం మనందరి బాధ్యత.
POCSO (పోక్సో) చట్టం గురించి మీరు తెలుసుకోవాల్సిన మరికొన్ని లోతైన మరియు సాంకేతిక అంశాలు ఇక్కడ ఉన్నాయి. ఈ చట్టం నేరాల తీవ్రతను బట్టి వివిధ సెక్షన్లుగా విభజించబడింది.
1. ప్రధాన సెక్షన్లు మరియు నేరాల రకాలు
ఈ చట్టంలో నేరాలను ప్రధానంగా నాలుగు రకాలుగా విభజించారు:
| సెక్షన్ | నేరం యొక్క స్వభావం | వివరణ |
|---|---|---|
| సెక్షన్ 3 & 5 | Penetrative Sexual Assault | శరీరంలోకి చొచ్చుకుపోయే విధంగా జరిగే లైంగిక దాడి. |
| సెక్షన్ 7 & 9 | Sexual Assault | లైంగిక ఉద్దేశంతో పిల్లల శరీర భాగాలను తాకడం. |
| సెక్షన్ 11 | Sexual Harassment | అసభ్యకరమైన సైగలు చేయడం, శబ్దాలు చేయడం, లేదా నగ్నంగా చూపించడం. |
| సెక్షన్ 13 & 15 | Child Pornography | పిల్లలను ఉపయోగించి అశ్లీల చిత్రాలు లేదా వీడియోలు తీయడం, వాటిని నిల్వ చేయడం. |
2. 2019 సవరణలు (Key Amendments)
ప్రభుత్వం 2019లో ఈ చట్టాన్ని మరింత బలోపేతం చేసింది:
* మరణశిక్ష: చిన్నపిల్లలపై (ముఖ్యంగా 12 ఏళ్ల లోపు) జరిగే ఘోరమైన లైంగిక దాడులకు మరణశిక్ష విధించే నిబంధన చేర్చారు.
* జరిమానా: నేరస్తుడికి విధించే జరిమానా మొత్తాన్ని బాధితురాలి వైద్య ఖర్చులు మరియు పునరావాసం కోసం ఉపయోగిస్తారు.
* పోర్నోగ్రఫీపై కఠినత: పిల్లల అశ్లీల వీడియోలను కేవలం చూసినా లేదా మొబైల్లో సేవ్ చేసుకున్నా అది నేరమే. దీనికి జరిమానాతో పాటు జైలు శిక్ష కూడా ఉంటుంది.
3. విచారణ సమయంలో పిల్లల భద్రత
కోర్టు విచారణ సమయంలో పిల్లలు మానసిక ఆందోళనకు గురికాకుండా ఉండటానికి చట్టం కొన్ని ప్రత్యేక నియమాలను పెట్టింది:
* నిందితుడిని చూడకుండా: విచారణ సమయంలో బాధితుడైన పిల్లాడు/పిల్ల నిందితుడిని నేరుగా చూడకుండా జాగ్రత్తలు తీసుకుంటారు (ఉదాహరణకు స్క్రీన్లు వాడటం).
* వీడియో రికార్డింగ్: పిల్లలు ఇచ్చే సాక్ష్యాన్ని వీడియో రికార్డ్ చేస్తారు.
* తరచుగా పిలవకూడదు: పిల్లలను పదే పదే కోర్టుకు లేదా పోలీస్ స్టేషన్కు పిలిచి ఇబ్బంది పెట్టకూడదు.
4. తప్పుడు కేసులు పెడితే?
ఈ చట్టం దుర్వినియోగం కాకుండా ఉండటానికి కూడా నిబంధనలు ఉన్నాయి. ఎవరైనా కావాలని ఒక వ్యక్తిపై తప్పుడు ఫిర్యాదు చేస్తే, వారికి కూడా శిక్ష పడే అవకాశం ఉంది (సెక్షన్ 22 ప్రకారం).
5. పునరావాసం మరియు నష్టపరిహారం
కేసు విచారణలో ఉన్నప్పుడే బాధితులకు తక్షణ సహాయం అందేలా చట్టం చూస్తుంది:
* తక్షణ ఆర్థిక సాయం (Interim Compensation): పిల్లల తక్షణ అవసరాల కోసం కోర్టు మధ్యంతర నష్టపరిహారాన్ని మంజూరు చేయవచ్చు.
* వైద్యం మరియు కౌన్సెలింగ్: బాధితులకు ఉచిత వైద్యం మరియు సైకలాజికల్ కౌన్సెలింగ్ అందించడం ప్రభుత్వం బాధ్యత.
ముఖ్యమైన హెచ్చరిక: ఒకవేళ మీ చుట్టుపక్కల ఎవరైనా పిల్లలు ఇబ్బంది పడుతున్నట్లు గమనిస్తే, మీరు ఇచ్చే ఒక చిన్న సమాచారం వారి జీవితాన్ని కాపాడుతుంది.

Social Plugin